بهداشت دهان و دندان بزرگسالان

کلید داشتن یک لبخند سالم و درخشان در طی بزرگسالی، داشتن بهداشت دهانی مناسب است.

بزرگسالان ممکن است به پوسیدگی دندان و بیماری‌های لثّه مبتلا شوند که منجر به بروز مشکلات جدّی می‌شود. در طی بزرگسالی، مهم است که به انجام موارد زیر ادامه دهید:

    با خمیر دندان فلورایددار روزی دو بار مسواک بزنید تا پلاک‌های دندانی را از بین ببرید (لایه چسبناک روی دندان که علّت اصلی پوسیدگی دندان و التهاب لثّه یا ژنژیویت است).
    روزانه نخ دندان بکشید تا پلاک‌ها را پیش از تبدیل شدن به جرم، از بین دندان‌ها و زیر خط لثّه‌تان خارج کنید. اگر پلاک‌ها به جرم تبدیل شوند، تنها یک متخصّص بهداشت دهان و دندان می‌تواند با جرم‌گیری آن‌ها را از بین ببرد.
    مصرف غذاهای شیرین یا نشاسته‌دار، خصوصاً میان‌وعده‌های چسبناک را محدود کنید. هرچه بیشتر میان‌وعده بخورید، به باکتری‌ها شانس بیشتری برای تولید اسید‌هایی می‌دهید که مینای دندان شما را تخریب می‌کنند.
    برای جرم‌گیری و چکاپ، به طور مرتب به دندانپزشک مراجعه کنید.

دانستن

هرچه سن‌ ما بالاتر می‌رود، سالم ماندن بیشتر و بیشتر اهمیّت می‌یابد. این موضوع خصوصاً در مورد سلامت دهان و دندان صدق می‌کند زیرا در بزرگسالی، از نظر سلامت دهان و دندان در معرض خطر‌هایی قرار داریم که در نوجوانی، ما را تهدید نمی‌کردند. مراقبت از دندان‌ها در بزرگسالان حیاتی است و مثال‌های زیادی وجود دارد که می‌توانند شما را از پشت گوش انداختن وقت چکاپ بعدیتان منصرف کند.

در اینجا توضیحات مختصری در مورد بیماری‌هایی که باید از آن‌ها آگاه باشید و در موردشان با دندانپزشک خود صحبت کنید، ارائه شده است:

بیماری‌ پریودنتال (لثه)

پس از ۳۵ سالگی، بیماران دندان‌های خود را، بیش از پوسیدگی، به علت بیماری‌ پریودنتال از دست می‌دهند. اگر عادت مسواک زدن و نخ دندان کشیدن را کنار گذاشته‌اید و جرم‌گیری مرتّب دندان‌ها را رها کرده‌اید، ممکن است پلاک‌های باکتریایی و جرم روی دندانتان جمع شوند. پلاک و جرم، اگر درمان نشوند، ممکن است در نهایت آسیب‌های جبران‌ناپذیری به استخوان فک و ساختارهای نگه دارنده دندان وارد کنند. دندان‌ها شروع به لق شدن می‌کنند و اگر اجازه بدهید بیماری پیشروی کند، ممکن است به جراحی لثه (جراحی پریودنتال) نیاز پیدا کنید و یا ممکن است حتّی دندان خود را از دست بدهید. اما خبر خوش این است که همه این سختی‌ها قابل پیشگیری هستند.

 سرطان دهان

براساس یافته‌های موسسه‌ی ملی تحقیقات دندانی و جمجمه‌ای- صورتی ایالات متحده، مردان بالای ۴۰ سال در بالاترین خطر ابتلا به سرطان‌های دهان قرار دارند. سالانه تقریباً ۴۳ هزار مورد ابتلا به سرطان دهان، زبان یا ناحیه‌ی گلو ثبت می‌شود و انجمن سرطان آمریکا تخمین می‌زند که حدود ۷۰۰۰ نفر بر اثر ابتلا به این سرطان‌ها جان خود را از دست خواهند داد. استفاده از مشتقات تنباکو و الکل خطر ابتلا به سرطان دهان را افزایش می‌دهد. بیشتر سرطان‌های دهان ابتدا توسط دندانپزشک‌ و در حین چکاپ عادی تشخیص داده می‌شوند.

خراب شدن پرشدگی‌های دندان

پرشدگی‌های دندان عمری حدود ۸ تا ۱۰ سال دارند. اما این احتمال هم  وجود دارد که تا ۲۰ سال و بیش از آن نیز دوام بیاورند. زمانی که پرشدگی‌ دندانتان شروع به خراب شدن و افتادن می‌کند، غذا و باکتری می‌توانند به زیر آن نفوذ کند. زمانی که این اتفاق رخ می‌دهد، پوسیدگی می‌تواند به عمق دندان نفوذ کرده و روی عصب اثر بگذارد و به این ترتیب، فرد ناچار به عصب‌کشی بشود. اگر در کنار ماده پرکننده، ساختار دندان نیز جدا شود، ممکن است تنها راه درمان، عصب‌کشی و استفاده از یک روکش کامل است.

اختلالات مفصل گیجگاهی-فکی

ناهنجاری‌های جویدنی و برخی عادات مانند به هم ساییدن دندان‌ها می‌تواند منجر به اختلالات دردناک مفصل گیجگاهی-فکی شود. عوامل زیادی ممکن است باعث شوند که توانایی گاز زدن شما تغییر کنند ولی کشیدن دندان می‌تواند منجر به تغییر موقعیت دندان‌ها در دهان و تغییر نحوه گاز زدن و جویدن شما شود. با گذر زمان، ممکن است مفاصلی که مسئول حرکت دادن فک هستند تحت تاثیر قرار گرفته و موجب بروز درد و قفل شدن فک شوند. این یکی از مهم‌ترین دلایل اهمیت ایمپلنت دندان است.

اگر موقع خواب دندان‌هایتان را به هم فشار می‌دهید، دندان‌پزشک می‌تواند برایتان یک محافظ دندانی (نایت گارد) طراحی کند. این وسیله تنش وارد بر مفاصل را کاهش داده و به ترک عادت ساییدن دندان که منجر به از بین رفتن مینای دندان می‌شود نیز کمک می‌کند.

 

بیماران خانم‌ها

زنان در دوره‌های مشخصی از زندگیشان به مراقبت‌های دهانی ویژه نیاز دارند. تغییرات سطوح هورمونی خانم‌ها در دوران بلوغ، قاعدگی، بارداری و یائسگی، واکنش لثه‌ها به پلاک‌های دندانی را تشدید می‌کند. پس در این دوره‌ها، خانم‌ها باید هنگام مسواک زدن و نخ دندان کشیدن بسیار دقیق عمل کنند تا از بیماری‌های لثه پیشگیری شود.

اطلاعات مهم دیگری که باید بدانید:

قاعدگی

برخی از خانم‌ها ممکن است متوجه شوند که لثه‌هایشان قبل از عادت ماهانه، متورم و حساس شده و ممکن است خون‌ریزی کند. در حالی که سایر خانم‌ها، به زخم‌های داخل و خارج دهانی مبتلا می‌شوند. این علائم با شروع عادت ماهانه و پایین آمدن سطح استرس از بین می‌روند.

قرص ضد بارداری

ژنژیویت یا التهاب لثه‌ها یکی از رایج‌ترین عوارض جانبی استفاده از قرص‌های ضد بارداری است.

بارداری

پژوهش‌ها نشان داده‌ که بسیاری از زنان باردار، به بیماری ژنژیویت بارداری مبتلا می‌شوند؛ در این حالت، پلاک‌های دندانی به صورت مکرر بر روی دندان‌ جمع شده و لثه را اذیت می‌کنند. علائم این بیماری شامل لثه‌های قرمز، ملتهب و در حال خون‌ریزی است. برای سالم نگه داشتن دهان و دندان، مراقبت‌های دوران بارداری بسیار مهم است.

یائسگی

علائم دهانی تجربه ‌شده در این برهه‌ از زندگی خانم‌ها شامل لثه‌های قرمز یا ملتهب، احساس درد و ناراحتی در دهان، احساس سوزش، تغییر حس چشایی و خشکی دهان است.

پوکی استخوان

تعدادی از پژوهش‌ها نشان داده‌اند که بین پوکی استخوان و از دست دادن استخوان فک ارتباط وجود دارد. محققان بر این باورند که این پدیده می‌تواند منجر به از دست دادن دندان شود چرا که تراکم استخوانی که دندان‌ها را بر روی خود نگه می دارد، پایین می‌آید. اگر پوکی استخوان با بیماری‌های لثه ترکیب شود، فرآیند از دست دادن استخوان اطراف دندان‌ها تسریع می‌شود.
برنامه ریزی

اقدامات پیش‌گیرانه و مراقبت از دندان‌ها در بزرگسالی نیز مانند دوره‌های قبل از آن، دارای اهمیت است. به عنوان یک بزرگسال، شما هم از مشکلات دندانی مصون نیستید. در کنار حفظ عادت‌های صحیح مراقبت از دهان و دندان در خانه، بهترین کاری که می‌توانید در این رابطه انجام دهید این است که به طور منظّم، برای چکاپ و جرمگیری دندان‌ها برنامه‌ریزی کنید. دندانپزشک شما می‌تواند به خوبی بر سلامت دندان‌هایتان نظارت کرده و مشکلات احتمالی را پیش از شدیدتر شدن، حل کند. همیشه این جمله کلیدی را به یاد داشته باشید: پیشگیری بهتر از درمان است.

گزینه‌های زیبایی زیادی مانند ارتودنسی، سفیدکردن (در مطب یا منزل) و باندینگ (ونیر) نیز پیش روی شما قرار دارد. با دندانپزشکتان در مورد درمان‌های مختلف صحبت کنید تا ببینید، کدام برای شما مناسب‌تر است.